Η ελληνική κτηματαγορά την περίοδο του πολέμου και της ενεργειακής κρίσης: Ιωάννης Ρεβ΄ύθης, Ιδρυτής και Γενικός Διευθυντής της εταιρείας REVITHIS Real Estate (μέλος του ομίλου εταιρειών REVITHIS & PARTNERS)
Η εμφάνιση της σύρραξης Ουκρανίας – Ρωσίας προκάλεσε ιδιαίτερη καθίζηση σε όλη την οικονομική ζωή της χώρας, συνεπώς και στον κλάδο της ελληνικής κτηματαγοράς. Ενώ είχε αρχίσει να κινείται ανοδικά, ο πόλεμος μετέτρεψε τα δεδομένα, επομένως και τους δείκτες της ελληνικής κτηματαγοράς.
Παρατηρείται μια ευρύτερη στασιμότητα όσον αφορά την οικονομική δραστηριότητα καθώς και υποχώρηση ζήτησης στον τομέα της αγοραπωλησίας ακινήτων. Το γεγονός αυτό οφείλεται στην εκτόξευση των τιμών πετρελαίου, του φυσικού αερίου, του ηλεκτρικού ρεύματος και του ενεργειακού κόστους. Αυτό είναι κάτι το οποίο περιορίζει την αγοραστική δύναμη των πιθανών ενδιαφερόμενων, προκαλώντας έτσι επιπτώσεις στην αγορά ακινήτων, αλλά κυρίως στον τομέα της επενδυτικής εκμετάλλευσης των ιδιοκτησιών.
Έτσι, η βασική ανησυχία για την αγορά ακινήτων αφορά κατά βάση το ενεργειακό κόστος, το οποίο, ίσως, αναγκάσει ορισμένους είτε να επιβραδύνουν είτε να αναβάλλουν την πραγματοποίηση των έργων ανάπτυξης ακινήτων που διαθέτουν σε εξέλιξη και των οποίων η συνέχιση θα ήταν ασύμφορη και ζημιογόνα.
Πιο συγκεκριμένα, ενώ αναμενόταν βελτίωση της κατάστασης, τα νέα δεδομένα δείχνουν ότι θα επιδεινωθεί, λόγω της αύξησης του πληθωρισμού και των επιτοκίων δανεισμού. Πιο συγκεκριμένα, το κόστος ενέργειας θα μειώσει αισθητά τα κέρδη των εταιρειών και επιχειρήσεων καθώς και τις δαπάνες και την κατανάλωση των οικογενειών.
Από τη μία η ακρίβεια που έχει περιορίσει την αγοραστική δύναμη των ενδιαφερόμενων, σε συνδυασμό με την ανησυχία και ανασφάλεια που δημιουργεί η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και από την άλλη η αύξηση των τιμών όλων των προϊόντων, έχουν παγώσει τις νέες επενδύσεις και έχουν περιορίσει το αγοραστικό ενδιαφέρον. Σε όλα αυτά, προστίθενται και οι τιμές των ενοικίων, οι οποίες βρίσκονται στα υψηλοτέρα επίπεδα δεκαετίας. Κυρίως στα νεόδμητα, έως 10ετων διαμερίσματα – μεζονέτες και ο λόγος είναι ότι η δεκαετή ύφεση της κτηματαγοράς – κατασκευών δεν μπορεί να προλάβει με καινούργιες κατασκευές, την υπάρχουσα ζήτηση. Σημειωτέο είναι ότι η φορολογία στους ιδιοκτήτες που αφορά τις μισθώσεις είναι σε εξωπραγματικά επίπεδα.
Σε κάθε περίπτωση, η αγορά ακινήτων αναμένεται να ξεκαθαρίσει μέσα στους επόμενους μήνες, αφού αφομοιώνει τις επιπτώσεις στην ευρύτερη οικονομία με σημαντική καθυστέρηση από 8 έως 10 μήνες.
Παρ’ όλ’ αυτά, εάν τεθούν σε εφαρμογή τα ανακοινωθέντα μέτρα στήριξης της 10ης Σεπτεμβρίου, αναμένεται πως το μέλλον της ελληνικής κτηματαγοράς, θα κινηθεί προς τη σωστή κατεύθυνση και θα υπάρξουν πολλαπλά θετικά αποτελέσματα.
Πιο συγκεκριμένα, το κυβερνητικό πλάνο για τη μείωση του υψηλού κόστους στέγασης, την αύξηση ιδιοκατοίκησης νέων, τη στήριξη στα νέα ζευγάρια, ο εκσυγχρονισμός και η αναβάθμιση παλαιών κτιρίων (βελτίωση ενεργειακού και περιβαλλοντικού αποτυπώματος) και τα κίνητρα για φθηνές μακροχρόνιες μισθώσεις, είναι θετικές παρεμβάσεις, οι οποίες μπορούν να βελτιστοποιήσουν την παρούσα γενική κρίση.
Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι, η αύξηση του κατώτατου ορίου για την απόκτηση της λεγόμενης Golden Visa (άδεια μόνιμης διαμονής που προσφέρεται σε μη ευρωπαίους κατοίκους που επενδύουν 250.000 € και άνω στην Ελλάδα) από τις 250.000 € στις 500.000 €, θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των κερδών στις κατασκευαστικές εταιρείες και αρνητικές επιπτώσεις γενικότερα στον χώρο του Real Estate. Επομένως, το συγκεκριμένο μέτρο δεν πρέπει να ισχύσει, πρέπει οπωσδήποτε να μείνει στις 250.000 €.
Όλα αυτά έρχονται σε μία συγκυρία, όπου βρισκόμαστε αντιμέτωποι με αρνητικούς παράγοντες, όπως είναι η αύξηση του πληθωρισμού, η άνοδος των επιτοκίων και το ενεργειακό κόστος. Η διεθνής ακρίβεια, η παγκόσμια ενεργειακή κρίση, η οποία εξελίσσεται σε οικονομική κρίση, αλυσιδωτά επηρεάζουν το κόστος όλων των αγαθών, όπως και τις αξίες των ακινήτων, οι οποίες παραμένουν σε ανοδική τροχιά.
Έτσι, η υλοποίηση των μέτρων σε συνάρτηση με την συνεχή έλευση των τουριστών και την αύξηση των τουριστικών επενδύσεων, η αναβολή για αλλά δύο χρονιά του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές και του φόρου υπεραξίας καθώς και φόρου μεταβίβασης στο 3 % είναι σημαντικά κίνητρα για τη συνέχιση της οικοδομικής δραστηριότητας και προβλέπουν ότι το 2023 θα είναι μία ευνοϊκή χρονιά για τον χώρο της κτηματαγοράς.
Ιωάννης Ρεβ΄ύθης, Ιδρυτής και Γενικός Διευθυντής της εταιρείας REVITHIS Real Estate (μέλος του ομίλου εταιρειών REVITHIS & PARTNERS), οικονομολόγος, εκτιμητής και μεσίτης ακινήτων, Επίτιμος Πρόεδρος του Συλλόγου Κτηματομεσιτών Αττικής και Πρώην Πρόεδρος Ομοσπονδίας Μεσιτών Ελλάδος και Συλλόγου Κτηματομεσιτών Αθηνών Αττικής, Μέλος Συλλόγου Μεσιτών Αθηνών Αττικής και Μέλος FIABCI Greece: “Η ελληνική κτηματαγορά την περίοδο του πολέμου και της ενεργειακής κρίσης” © Diamond Pages Magazine | November 2022 |