” Δεν μπορώ να σκεφτώ κάποια άλλη στιγμή τα τελευταία 100 χρόνια που ολόκληρος ο πληθυσμός αυτής της χώρας ήταν τόσο βαθιά και τόσο προφανώς υποχρεωμένος στην επιστήμη – και στους επιστήμονες. Αν δεν υπήρχαν οι επιστήμονές μας, δεν θα μπορούσαμε τώρα να απολαμβάνουμε τις πιο βασικές ανθρώπινες ελευθερίες: να αγκαλιάζουμε συγγενείς, να συναντάμε φίλους, να παίζουμε ποδόσφαιρο, να πηγαίνουμε στην παμπ – ή τουλάχιστον δεν θα μπορούσαμε να τις απολαμβάνουμε χωρίς τον κίνδυνο εξάπλωσης μιας θανατηφόρας ασθένειας.
Χάρη στην εξάπλωση των εμβολίων, κυριολεκτικά κάθε άτομο και κάθε οικογένεια σε αυτή τη χώρα έχει ένα άμεσο μέλλον πιο ευτυχισμένο, με περισσότερη ευημερία, ελπίδα και ευκαιρίες, και αν νομίζετε ότι επιμένω σε αυτό το σημείο, είναι επειδή πρέπει να επιμείνω.
Έχουμε περάσει πάρα πολύ καιρό σε μια κατάσταση ημι-αποστασιοποίησης από την επιστήμη, σαν να ήταν κάτι εκφοβιστικό και απομακρυσμένο από τη ζωή μας. Πάρα πολλοί άνθρωποι στη χώρα μας δεν έχουν κατάρτιση στην επιστήμη και την τεχνολογία, πάρα πολλά παιδιά πιστεύουν ότι τα μαθήματα STEM δεν είναι γι’ αυτά.
Το πιο κραυγαλέο από όλα είναι ότι η χώρα αυτή απέτυχε επί δεκαετίες να επενδύσει αρκετά στην επιστημονική έρευνα, και αυτό το στρατηγικό λάθος επιδεινώθηκε από τις αποφάσεις του ιδιωτικού τομέα του Ηνωμένου Βασιλείου.
Είναι απαράδεκτο το γεγονός ότι οι βρετανικές επιχειρήσεις επενδύουν σήμερα ένα κλάσμα του μέσου όρου του ΟΟΣΑ στην έρευνα – και παρόλο που η ταχύτητα της ανακάλυψης της AstraZeneca και της Οξφόρδης ήταν περίπου θαυματουργή, ήταν επίσης και κάτι σαν θαύμα το γεγονός ότι πραγματοποιήθηκε εδώ. Πριν από τον covid, η εγχώρια βιομηχανία εμβολίων του Ηνωμένου Βασιλείου είχε σχεδόν εξαφανιστεί.
Αν μερικές επενδυτικές αποφάσεις είχαν πάρει τον αντίθετο δρόμο, η χώρα αυτή ίσως να μην διέθετε τις δεξιότητες ή την πρακτική ικανότητα να παράγει τεράστιες παρτίδες του εμβολίου που έχει υπάρξει τόσο απαραίτητο για την επιτυχία μας.
Αυτή είναι λοιπόν η στιγμή για να πάρουμε αυτό το σκληρό μάθημα της πανδημίας – την καθημερινή μας εξάρτηση από την υψηλής ποιότητας επιστημονική έρευνα. Είναι επίσης η στιγμή να εγκαταλείψουμε την αντίληψη ότι η κυβέρνηση μπορεί να είναι στρατηγικά αδιάφορη ή να αντιμετωπίζει την έρευνα ως ένα θέμα ακαδημαϊκής σπέκουλας.
Δεν υπονοώ ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να προσπαθήσει να ασκήσει επιστημονική κρίση ή να επιβάλει κάποιο δόγμα στον επιστημονικό κόσμο – όπως οι διαταραγμένες γενετικές θεωρίες της σταλινικής Ρωσίας.
Αντιθέτως, ακριβώς επειδή θέλουμε να στηρίξουμε την υψηλή επιστήμη και να προωθήσουμε την έρευνα που μπορεί να οδηγήσει ή να μην οδηγήσει πουθενά, δημιουργούμε την υπηρεσία ARIA με υψηλό ρίσκο και υψηλή ανταμοιβή, στα πρότυπα της DARPA στις ΗΠΑ. Πρέπει να εντείνουμε την αναζήτηση των άγνωστων αγνώστων.
Κι ύστερα, υπάρχουν και τα γνωστά άγνωστα, οι γρίφοι που ξέρουμε ότι πρέπει να λύσουμε για χάρη της υγείας και της ευτυχίας μας. Αν η εμπειρία του covid μας έχει διδάξει κάτι, είναι ότι η κυβέρνηση έχει ρόλο στο να θέτει αιτήματα και να διαμορφώνει ρητά τις προκλήσεις που ελπίζουμε ότι η επιστήμη μπορεί να αντιμετωπίσει.
Αν δεν το κάνουμε εμείς, υπάρχουν άλλοι που θα το κάνουν. Για παράδειγμα, δεν κάναμε καμία ιδιαίτερη προσπάθεια για την ανάπτυξη του 5G και πληρώσαμε το τίμημα. Για πρώτη φορά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι μεγαλύτερες δυτικές δημοκρατίες έμειναν πίσω στην κούρσα για μια σημαντική νέα τεχνολογία επικοινωνιών. Πρόκειται για ένα λάθος που αποδείχθηκε ακριβό για να διορθωθεί, και δεν θέλουμε να κάνουμε άλλο ένα τέτοιο λάθος.
Έτσι, επενδύουμε πρωτοφανή ποσά, αυξάνοντας τις κρατικές δαπάνες στις 22 δισεκατομμύρια λίρες για επιστημονική έρευνα κάθε είδους – και πρέπει να χρησιμοποιήσουμε αυτά τα δισεκατομμύρια των κρατικών δαπανών για να αξιοποιήσουμε τα πολλά περισσότερα δισεκατομμύρια των αγορών.
Ένας τρόπος για να ενθαρρύνουμε αυτές τις επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα είναι να δώσουμε στους παράγοντες της αγοράς την αίσθηση εμπιστοσύνης ότι υποστηρίζουν εθνικές προτεραιότητες – έτσι ώστε ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας να συνεργαστούν για να επιτύχουν ανακαλύψεις, όπως το εμβόλιο κατά του covid, που μπορούν να μεταμορφώσουν τις ζωές και τις οικονομικές προοπτικές μας.
Για να διαμορφωθούν αυτές οι προτεραιότητες, θα προεδρεύσω ενός νέου Εθνικού Συμβουλίου Επιστήμης και Τεχνολογίας, με τον Sir Patrick Vallance ως Εθνικό Σύμβουλο Τεχνολογίας, έτσι ώστε από κοινού να δώσουμε στον επιστημονικό κόσμο – στον ακαδημαϊκό χώρο και στα εταιρικά εργαστήρια – μια αίσθηση του πού πιστεύουμε ότι πρέπει να πάμε.
Ορισμένοι στόχοι είναι ήδη προφανείς. Χρειαζόμαστε επειγόντως την επιστήμη για να επιταχύνουμε τις λύσεις που θα μας βοηθήσουν να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή. Χρειαζόμαστε πρόοδο όσον αφορά την αποτελεσματική αποθήκευση ενέργειας, την παραγωγή υδρογόνου, την αεροπορία καθαρού μηδενικού άνθρακα και άλλα δύσκολα προβλήματα που θίγονται στο σχέδιο δέκα σημείων μας. Έχουμε μια τεράστια πρόκληση να επιτύχουμε το καθαρό μηδέν στις εκπομπές μέχρι το 2050 και δεν έχουμε πολύ χρόνο. Αλλά το πρόγραμμα εμβολίων έδειξε ότι όταν η πίεση είναι μεγάλη, η ανθρωπότητα μπορεί να επιτύχει πράγματα με ταχύτητα που μοιάζει με εκείνη του σχεδίου Μανχάταν, καθώς η έρευνα δεκαετιών συμπιέζεται σε μήνες. Η δουλειά του νέου Εθνικού Συμβουλίου Επιστήμης και Τεχνολογίας θα είναι να σηματοδοτήσει τις προκλήσεις – ίσως ακόμη και να προσδιορίσει τις απαιτούμενες ανακαλύψεις – και ελπίζουμε ότι η επιστήμη, τόσο η δημόσια όσο και η ιδιωτική, θα ανταποκριθεί.
Θα ασχοληθούμε με ιατρικές ανάγκες, όπως η αντιμετώπιση της άνοιας ή η χρήση νέων γονιδιακών θεραπειών για τη θεραπεία των μέχρι τώρα ανίατων ασθενών.
Θα ασχοληθούμε με τις νέες απειλές και ευκαιρίες στον κυβερνοχώρο, στο διάστημα και στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης. Φυσικά, θα ελπίζουμε ότι η βρετανική επιστήμη θα διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στην επίλυση των προβλημάτων του κόσμου, παρέχοντας τα πάντα, από φθηνότερα φάρμακα μέχρι καλλιέργειες ανθεκτικές στην ξηρασία.
Θα επιδιώξουμε αυτές τις αποστολές όχι μόνο επειδή κάθε ανακάλυψη θα μπορούσε να αποτελέσει ευλογία για την ανθρωπότητα, αλλά και επειδή θέλουμε να δούμε την επέκταση των τροφοδοτούμενων από την επιστήμη νεοφυών επιχειρήσεων και των επιχειρήσεων κλίμακας, και μια ανάπτυξη που θα ξεπερνά το χρυσό τρίγωνο Οξφόρδη-Λονδίνο-Κέιμπριτζ και θα καλύπτει ολόκληρη τη χώρα.
Θέλουμε το Ηνωμένο Βασίλειο να ανακτήσει την ιδιότητά του ως επιστημονική υπερδύναμη, και με τον τρόπο αυτό να ανέβει επίπεδο. Το Ηνωμένο Βασίλειο διαθέτει τόσα πολλά από τα απαραίτητα συστατικά: την ακαδημαϊκή βάση (τέσσερα από τα δέκα κορυφαία πανεπιστήμια του κόσμου), μια κουλτούρα καινοτομίας, τον καταπληκτικό πόρο δεδομένων του Εθνικού Συστήματος Υγείας, τις κεφαλαιαγορές.
Αυτό που προσφέρουμε τώρα είναι χρηματοδότηση-ρεκόρ σε συνδυασμό με την ισχυρότερη δυνατή πολιτική στήριξη για την επιστήμη και μια σαφή ένδειξη για το πού η κυβέρνηση βλέπει τη μεγαλύτερη ανάγκη.
Φυσικά πρέπει να χρηματοδοτήσουμε γενναιόδωρα την καθαρή επιστήμη. Πρέπει να δώσουμε χώρο στην τύχη. Δεν μπορείς να σχεδιάσεις ή να προγραμματίσεις κάθε ανακάλυψη. Μπορείς όμως σίγουρα να βάλεις στόχο να αποκαταστήσεις τη θέση της Βρετανίας ως επιστημονικής υπερδύναμης – και ταυτόχρονα να προωθήσεις την οικονομική ευημερία και να αντιμετωπίσεις τις μεγάλες προκλήσεις – και αυτό ακριβώς είναι το σχέδιο της κυβέρνησης. “